W sprawie ujęcia modelowego powołuję się na to, co powie­dziano wyżej objaśniając pojęcie „modelu” (2.1.1.). Jeżeli stan naszej aktualnej wiedzy nie pozwala jeszcze na ściśle skwantyfikowane ujęcie wszystkich lub niektórych zmiennych wchodzą­cych w skład modelu, to w nauce o sprawnym funkcjonowaniu instytucji ludzkich „model” składa się z reguły z następujących danych, ujętych opisowo i w miarę możności „wielkościowo” (tj. tak, aby zjawiska wchodzące do danego podzbioru można było jednoznacznie porządkować według określonego kryterium).Pierwszym podzbiorem jest „wiązka” celów działania, tj. sta­nów rzeczy uważanych przez podmiot działający za pożądane i osiągalne, do których zamierza on doprowadzić swoją sytuację za pomocą swego działania (3.1.3.). Zamiast o celach można tu więc mówić a postulatach; trzeba też zwróć uwagę na wskazane niżej (3.1.3.) różnego rodzaju stosunki, które zachodzą obiektywnie między celami i sprawiają, że porządkując cele ze względu na stopień, w jakim uważamy je za pożądane, porządkujemy raczej całe „wiązki”, „systemy”, „kombinacje” lub raczej „syndromy” celów, a nie poszczególne cele. Stosunki wzajemne między celami, wcho­dzącymi w skład każdej ich „wiązki”, stanowią zmienne, które możemy tylko poznać, lecz nie możemy na nie bezpośrednio oddziaływać. Nato­miast pierwszeństwo dawane jakiejś jednej „wiązce celów” nad innymi jest sprawą swobodnego wyboru i opiera się na ocenie emocjonalnej.