Przekształcenie się charakteru bodźców materialnego zainteresowa­nia z indywidualnych w społeczne wymieniali mi jako aktualne koledzy radzieccy w szeregu dyskusji prowadzonych w roku 1962 [Zieleniewski 1967a, s. 132] oraz [Kurnal 1969].W roku 1962 doszedłem do wniosku, że bardzo istotną cechą szcze­gólną organizacji jest w formacji socjalistycznej postulat oceniania działań „przede wszystkim ze względu na ów najszerszy przedział, jakim jest całość gospodarki narodowej widziana w wieloletnich okresach rozwo­ju” [Zieleniewski 1969, s. 124—125],Radzieccy socjologowie wysunęli na pierwsze miejsce wśród „ogólnych obiektywnych czynników”, określających stosunek człowieka do pracy w formacji socjalistycznej, to, że „socjalistyczne stosunki produkcji, spo­łeczno-gospodarcze warunki pracy w przemyśle, odzwierciedlając się w świadomości robotnika jako warunki jego bytu społecznego, zrodziły zasadniczo nową kategorię działalności w dziedzinie pracy: gotowość do podejmowania inicjatywy”.