Teoria organizacji i zarządzania — choć w swych poszczególnych rozwiązaniach dotyczy raczej narzędzi i metod pracy niż jej celów — nie jest więc bynajmniej pozba­wiona głębokiego związku z problematyką ideologiczną. Aby zaś wykazać jej związki z problematyką ogólnofilozoficz- ną, wystarczy zwrócić uwagę na paradoks determinizmu .Zaproponowana powyżej systematyzacja nauk ergologicznych nie jest jedyną możliwą. Dla porównania podaję dwie inne, graficznie ujęte próby. M. D. Richards i P. S. Greenslow [1966, s. 9] proponują systematy­zację genetyczną. Przedstawiam ją na wykresie  który uzupełniłem danymi dotyczącymi tego, co w światowy rozwój nauk o organizacji, w jego głównych etapach, wnieśli uczeni polscy. Natomiast w książce wy­danej pod redakcją A. H. Rubensteina i Ch. J. Haberstroha [1966, s. 6] znajdujemy systematyzację opartą na treściowych powiązaniach teorii organizacji traktowanej jako centralna dyscyplina grupy nauk „behavio- ralnych” (nauk o zachowaniu się ludzi) z grupami bardziej wyspecjali­zowanych nauk, podzielonymi według metod przeważających w każdej z nich.