Myśli, zachowania i postawy człowieka formułują się w relacjach z innymi ludźmi. Robert King Merton, socjolog amerykański, wyróżnia pięć typów indywidualnego przystosowania człowieka. Najbardziej typową, szeroko rozpowszechnioną formą przystosowania jest konformizm, który zapewnia równowagę i ciągłość społeczeństwa oraz szacunek dla podstawowych wartości. Silne dążenie poszczególnych ludzi do sukcesu, gotowość podjęcia ryzyka z wykorzystaniem nawet zakazanych instytucjonalnie, ale skutecznych środków charakteryzuje typ innowacji. Nie wszyscy pragną sukcesu, cenią sobie bardziej „święty spokój”, bezpieczeństwo, zrutynizowanie; ten typ to rytualizm. Spotykamy ludzi, których otoczenie nie zajmuje, żyją własnym wyobcowanym rytmem, reprezentują typ wycofania. Człowiek, który kwestionuje uznane dotąd wartości, skłania ludzi do tworzenia nowej wizji przekształconego, zmienionego społeczeństwa, to buntownik.
Czym jest postawa?
Postawa to element osobowości wyrażający się w skłonności do specyficznych albo stereotypowych sposobów reagowania na określone bodźce w określonych sytuacjach.