Badania przeprowadzone w tej dziedzinie miały charakter fragmenta­ryczny i nie upoważniają do generalizacji. Ich wyniki są, być może, zbyt pesymistyczne w swej jednostronności. Ale lepiej widzieć rzeczywistość w barwach zbyt czarnych i nie opuszczając rąk działać w kierunku po­lepszenia stanu rzeczy, niż demobilizować się widząc ją w nadmiernie różowym kolorze. Sprawozdanie z empirycznych badań postaw sprzedawców sklepo­wych nie zawiera wprawdzie wyraźnej oceny stopnia „natężenia postaw integracyjnych” badanej populacji, ale stwierdza, że „postawy zajmo­wane obecnie przez sprzedawców, zarówno wobec nabywców, jak i wobec zatrudniających przedsiębiorstw powstały przede wszystkim na podłożu niezadowolenia odczuwanęgo z powodu niekorzystnego dla nich ukształto­wania się tych elementów sytuacji zawodowej, które stanowią warunek realizacji ich zasadniczych celów życiowych” [Integracja sprzedawców 1965, s. 162].