Rozpatrując sprawę socjalistycznej organizacji pracy zarów­no w skali całego społeczeństwa, jak i w skali poszczególnych fa­bryk, twórcy Państwa Rad widzieli więc organizację — i oczywiś­cie słusznie — przede wszystkim przez pryzmat konieczności wzrostu wydajności pracy. Widzieli oni zresztą także inne strony organizacji pracy. Przeciwstawiali jej mianowicie m. in. „bez­ład i rozgardiasz” oraz „brak odpowiedzialności osobistej” [Sta­lin 1951, t. 13, s. 73],Od pierwszych też lat władzy radzieckiej jeden z głównych środków społecznego działania w kierunku rozwiązania tego pro­blemu widziano we współzawodnictwie wyraźnie przeciwstawia­nym niszczącej kapitalistycznej konkurencji. W najwcześniejszych znanych mi wypowiedziach na temat współzawodnictwa, pochodzących z r. 1918, Lenin miał je na myśli przede wszystkim „w skali rzeczywiście masowej”. Widział on też jasno, że „w dziedzinie politycznej znacznie łatwiej posta­wić tę sprawę aniżeli w ekonomicznej, lecz dla powodzenia so­cjalizmu ważna jest właśnie ta druga dziedzina” [Lenin 1954, t. 27, s. 265]. Brał przy tym pod uwagę przede wszystkim pracę „nad organizowaniem współzawodnictwa komun” [tamże, s. 266].