Jest wiele doktryn – teorii dotyczących genezy państwa. Kształtowały się one w różnych okresach dziejów ludzkości. Oto niektóre. Teorie teologiczne powstanie państwa wiążą z działaniem sił nadprzyrodzonych. Wywodzą się ze Starożytnego Wschodu. W myśl tej koncepcji, źródłem państwa i władzy jest istota Boska. Jednak konkretna władza polityczna i rządy są instytucjami prawa ludzkiego i tylko pośrednio, przez tkwiące w nich elementy prawa naturalnego, opierają się na prawie wiecznym. Teoria patrymonialna sformułowana została przez Szwajcara Hallera w XIX w. Według tej teorii źródłem powstania władzy państwowej jest własność ziemi. Książę panuje na danym terytorium na skutek swego odwiecznego prawa do ziemi. Teorie umowy społecznej były znane już w starożytności, szczególnego znaczenia nabierają w interpretacji Johna Locke’a i J.J. Rousseau w XVIII w. Państwo jest tworem samego społeczeństwa ludzkiego, które jest władne tworzyć taki ustrój, jaki najbardziej odpowiadaj ego interesom. Państwo jest wynikiem umowy i świadomej działalności ludzi. Suwerenny lud, który na mocy umowy zlecił wykonywanie władzy, może ją również odebrać. Teoria podboju sformułowana została w XIX w. Powstanie państwa upatruje w stosowaniu przemocy z zewnątrz. Powstanie państwa Ludwik Gumplowicz wyjaśnia starciem odmiennych rasowo plemion, ujarzmieniem jednego plemienia przez inne. Plemię zwycięskie ustanowiło władzę.