Jeżeli interesuje nas stopień nasilenia tylko jednej cechy, to możemy zbudować typologię „jednowzględową”. Jej przykła­dem może być rozmieszczenie instytucji wzdłuż skali liniowej według wielkości albo trwałości, albo formalizacji lub tp. cech.Krańce takiej skali przedstawiają czyste „typy idealne”, któ­rym częstokroć w rzeczywistości nic konkretnego nie odpowiada. Można np. udowodnić, że nie może funkcjonować ani instytucja „całkowicie niesformalizowana”, ani też instytucja „całkowicie sformalizowana” (4.5.2. oraz [Zieleniewski I967a, s. 173]). Nie spo­tykamy też w praktyce instytucji „najmniejszych, jakie jeszcze teoretycznie można sobie wyobrazić”, ani nie umiemy badać „największej teoretycznie możliwej”.Wzdłuż skali rozmieszczamy rozpatrywane instytucje-rzeczy­wiste według empirycznie stwierdzonego nasilenia danej cechy. Pozwala nam to opisać daną grupę instytucji ze względu na daną ich cechę.