Z drugiej strony w zakładach pracy o wąskim, specjalistycznym programie produkcji stopień specjalizacji wewnątrzzakładowej (specjalizacji poszczególnych wydziałów, gniazd produkcyjnych, stanowisk pracy i poszczególnych pracowników) może być niski.Na podstawie tego, co dotychczas powiedziano o specjalizacji, można dość wyraźnie odróżnić dwa jej rodzaje: specjalizację jednostek organizacyjnych na różnych szczeblach ich hierarchii, czyli specjalizację „zespołową” i specjalizację osobników, czyli „indywidualną”. Zalety specjalizacji zespołowej, ale także niebezpieczeństwa z nią związane, rosną w miarę tego, jak rośnie liczba szczebli hierarchii organizacyjnej, na których powstają jednostki wyspecjalizowane. Zalety specjalizacji indywidualnej, stanowiące efekt wzrostu wprawy, rosną w miarę zmniejszania się różnorodności czynności i ruchów wykonywanych przez osobnika. Wzrostowi specjalizacji obu typów sprzyja „pogłębianie” podziału pracy, związane z normalizacją i typizacją produktów końcowych i ich części. Największe efekty zapewnia kombinacja specjalizacji zespołowej z indywidualną na wszystkich szczeblach hierarchii organizacyjnej.
WZROST SPECJALIZACJI
